روغنهای خوراکی و چربی سومین عنصر مهم غذای انسانی بعد از قندها و پروتئین هستند و در سبد غذایی خانواده ها جزء کالاهای ضروری محسوب می شوند و از آنجایی که علاوه بر تامین انرژی، حاوی اسیدهای چرب ضروری مورد نیاز بدن برای جذب ویتامین های محلول در چربی (A,K,E,D) هستند، نقش مهمی در تامین سلامت و ادامه حیات انسان دارند.
روغن های خوراکی از منظر منشا تامین به دو دسته تقسیم می شوند: گیاهی و حیوانی. از جمله روغن های حیوانی می توان به چربی آب شده اطراف اندام مختلف گاو اشاره کرد و در این بین چربی اطراف قلوه گاه گاو از لطافت و البته خواص بیشتری برخوردار است، روغن شَحم گاو به روغن چربی اطراف قلوه‌گاه گاو اطلاق می‌گردد.
از جمله خواص روغن شحم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- آب کردن چربی های زیر شکم به طوری که مصرف این روغن نه تنها موجب چاقی نمی شود بلکه با سوزاندن چربی های زیر شکم زمینه را برای درمان عوارض چاقی فراهم می کند.
2- تقویت کننده ایمنی و سیستم دفاعی بدن
3- افزایش رشد و تقویت استخوان و عضلات
4- دفع کننده سموم بدن
5- انرژی زا
6- حفظ و بهبود تناسب اندام
7- بازگشایی عروق ورگهای بسته
در خرید روغن شحم به این نکته باید توجه کنید که تولید روغن شحم کار هر کسی نیست و مهارت و تجربه زیادی می خواهد. این روغن برای پخت و پز و سرخ کردن بسیار عالیست. از هر جایی نباید روغن شحم خرید چون ممکنه ناخالصی داشته باشد و مثلا از چربی های قسمت های دیگر گاو هم در تولیدش استفاده کرده باشند.
روغن شحم گاو در روایات:
– در روایت معروفی از پیامبر (ص) اینگونه آمده که: گاو گوشتش مرض، شیرش شفا و شحم‌ش دوا است(طبّ النبی، ص۲۷). که منظور از شحم بنا بر گفته‌های مذکور همان چربی اطراف قلوه‌گاه گاو می‌باشد.
– ﺍﺯ ﺍﻣﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ(ع) ﺩﺭﺑﺎﺭه ﺍﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﭘﻴﺎﻣﺒر(ص) ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩه ﺑﻮﺩ: «ﻫﺮ ﻛﺲ ﻟﻘﻤﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﭘﻴﻪ ﺑﺨﻮﺭﺩ، ﺁﻥ ﻟﻘﻤﻪ ﻫﻢﺍﻧﺪﺍﺯه ﺧﻮﺩ، ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﺪﻥ ﺑﺮﻭﻥ ﻣﻰﺭﺍﻧﺪ» ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ، ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩ: «ﻣﻘﺼﻮﺩ، ﭘﻴﻪِ ﮔﺎﻭ ﺍﺳﺖ».
– در کتاب ﺍﻟﻜﺎﻓﻰ ﺑﻪﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﺯُﺭﺍﺭه آمده است: ﺍﺯ ﺍﻣﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ(ع) ﭘﺮﺳﻴﺪﻡ: ﻓﺪﺍﻳﺖ ﺷﻮﻡ! ﺁﻥ ﭘﻴﻪ ﻛﻪ ﻫﻢﺍﻧﺪﺍﺯه ﺧﻮﺩ، ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﺪﻥ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﻣﻰﺑﺮﺩ، ﭼﻴﺴﺖ؟ ﻓﺮﻣﻮﺩ: «ﭘﻴﻪِ ﮔﺎﻭ ﺍﺳﺖ. ﺍﻯ ﺯﺭﺍﺭه! ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺗﻮ، ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭه ﺍﺯ ﻣﻦ ﻧﭙﺮﺳﻴﺪه ﺑﻮﺩ».
– امام علی (ع) فرموده اند:« پیه هم اندازه خود بیماری از بدن بیرون می برد، مردم با هیچ چیز بیشتر از روغن حیوانی و قرآن خواندن درمان نشده اند.»
– در روایت دیگری از امام صادق آمده که:« روغن پیه قلوه گاه گاو با برنج سبب رشد عضلانی و مطلوب بدن خواهد شد.»
– همچنین در این کتاب از ﻣﺤﻤّﺪﺑﻦ ﻓﻴﺾ آمده است: ﻧﺰﺩ ﺍﻣﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ(ع) ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻯ ﺁﻣﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﮔﻔﺖ: ﺩﺧﺘﺮﻡ ﺍﺯ ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﺷﻜﻢﺭَﻭﺵ، ﺗﻜﻴﺪه ﻭ ﻟﺎﻏﺮ شده ﺍﺳﺖ؛ ﺍﻣﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ(ع) ﻓﺮﻣﻮﺩ: «ﭼﻪﭼﻴﺰﻯ ﺗﻮ ﺭﺍ ﺍﺯ پُلوی ﭼﺮﺏ، ﺑﺎﺯﻣﻰﺩﺍﺭﺩ؟ ﭼﻬﺎﺭ ﻳﺎ ﭘﻨﺞ ﺗﻜﻪﺳﻨﮓ ﺑﺮﺩﺍﺭ ﻭ ﻛﻨﺎﺭ ﺁﺗﺶ ﺑﮕﺬﺍﺭ ﻭ ﺑﺮﻧﺞ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻳﮕﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﺪه ﻭ ﺧﻮﺏ ﺑﭙﺰ ﻭ ﻣﻘﺪﺍﺭﻯ ﭼﺮﺑﻰ ﺗﺎﺯه “قلوهﮔﺎه” ﺩﺭ ﻇﺮﻓﻰ ﺑﺮﻳﺰ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺳﻨﮓﻫﺎﻯ ﺩﺍﻍﺷﺪه، ﺩﺭ ﺁﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﺪه ﻭ ﻇﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﺑهﺭﻭﻯ ﺁﻥ ﺑﮕﺬﺍﺭ ﻭ ﺧﻮﺏ ﺑﺮ ﻫﻢ ﺯﻥ ﻭ ﻣﻮﺍﻇﺐ ﺑﺎﺵ ﺑﺨﺎﺭ ﺁﻥ، ﺧﺎﺭﺝ ﻧﺸﻮﺩ؛ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺭﻭﻏﻦ ﺫﻭﺏ ﺷﺪ ﻭ ﺑﺮﻧﺞ ﻫﻢ ﺧﻮﺏ ﭘﺨﺘﻪ ﺷﺪ، ﺭﻭﻏﻦ ﺁﺏﺷﺪه ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺞ ﺑﺮﻳﺰ ﻭ به بیمار، دخترت، ﺑﺨﻮﺭﺍﻥ».
روغن شحم از منظر اساتید طبی:
– دکتر مهدی فهیمی رئیس انستیتو بین المللی طب سنتی ایرانیان ماد در مجموعه سفیر سلامت در مورد پیه گاو می‌گوید: این کالای با ارزش خیلی ارزان از کشور ما خارج می‌شود، ولی کشور سوئیس به این مسئله پرداخته و دارویی را آماده کرده است که متخصصین روماتولوژیست و ارتوپد ما آن را زیاد تجویز می‌کنند و نام آن سلدرین است. اما مایه‌ی اصلی این دارو پیه‌ی گاو است و این یک نمونه از مطالعات کاربردی غربی‌ها روی احادیث پیشوایان است.
– محمد باقر مینایی متخصص طب سنتی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران، درباره روغن مناسب برای مصرف خوراکی اظهار کرد: استفاده از روغنهای طبیعی از زمان قدیم مرسوم بوده است اما متاسفانه چند سالی است که رویه مصرف روغنهای طبیعی کاهش پیدا کرد و جای خود را به روغنهای صنعتی داده است. این متخصص طب سنتی تشریح کرد: بهترین روغن برای مصارف خوراکی، روغن‌هایی با منشا حیوانی مثل روغن شحم گاو و روغن کره دوغی هستند که در منابع طب سنتی به استفاده از آن‌ها تاکید شده است؛ با توجه به این که روغنهای حیوانی با خوردن غذا و طی فرآیند تجزیه در بدن حیوان به چربی تبدیل شده‌اند مقداری از مضرات آن‌ها کاسته می‌شود، در نتیجه مواد زائدی که یک بار جذب بدن حیوان شده‌اند، در بدن ما رسوب نمی‌کنند.
لازم به ذکر است که روغن شحم برای افراد دارای بیماری های خاص و همچنین بالای 50 سال توصیه نمی شود.